Παρασκευή 26 Οκτωβρίου 2012

ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ ΠΡΟΚΝΗΣ, ΦΙΛΟΜΗΛΑΣ ΚΑΙ ΤΥΡΕΥΣ

    Ο μύθος αυτός σώζεται σε τρεις παραλλαγές, η  πιο γνωστή είναι της Αττικής. Σύμφωνα με αυτήν ο βασιλιάς της Θράκης και γιός του Άρη Τηρεύς, βοήθησε τον βασιλιά της Αθήνας Πανδίωνα, στον πόλεμο κατά των Θηβαίων. Ο Πανδίωνας από ευγνωμοσύνη, του έδωσε για σύζυγο, την κόρη του Πρόκνη ή Αηδών. Το ζευγάρι απέκτησε γρήγορα ένα γιο, τον Ίτυ. Όταν ο Τηρεύς ξαναγύρισε στην Αθήνα διέδωσε τον ψεύτικο θάνατο της συζύγου του και ζήτησε από τον  Πανδίωνα να νυμφευτεί την δεύτερη του κόρη την Φιλομήλα, το όνομα της σημαίνει «φίλη των κοπαδιών». Έτσι κατάφερε και ξεγέλασε την Φιλομήλα, την πήρε και την έκρυψε σε έναν στάβλο μέσα στο δάσος και για να μην ομολογήσει την αποτρόπαια πράξη του, της έκοψε την γλώσσα. Η Φιλομήλα όμως ήταν καλή υφάντρα και άρχισε να υφαίνει ένα φόρεμα που περιέγραφε τα βασανιστήρια της. Όταν το τελείωσε το έστειλε κρυφά στο σπίτι της αδερφής της. Η Πρόκνη όταν το έλαβε ήταν η νύχτα που γιόρταζε ο Διόνυσος. Έτρεξε στο δάσος απελευθέρωσε την αδερφή της και την έσυρε στην γιορτή μαζί με τις Βακχίδες. Πάνω στην έκσταση η Πρόκνη, κομματιάζει «τελετουργικά» τον γιο της Ίτυ (όπως έκαναν οι Τιτάνες στον Διόνυσο), τον βράζει σε μια χύτρα και τον προσφέρει σε «ιερό γεύμα» στον άνδρα της. Όταν κατάλαβε ο Τηρεύς τι του είχαν σερβίρει,  με γυμνό σπαθί καταδίωξε και τις δύο αδερφές. Θα της είχε σκοτώσει εάν δεν είχε επέμβει ο Ζευς, που τους μεταμόρφωσε και τους τρείς σε πουλιά.
     Η Πρόκνη μεταμορφώθηκε σε αηδόνι. Οι Έλληνες θεωρούσαν πάντα το κελάηδισμα του, θρηνητικό τραγούδι. Στους θλιμμένους ήχους του αηδονιού ακούν τη φωνή της μητέρας που σκότωσε το παιδί της. Ο Τηρεύς μεταμορφώθηκε σε τσαλαπετεινό και η  Φιλομήλα σε χελιδόνι,  το πουλί που τιτιβίζει ακατάληπτα σαν να του έχουν κόψει την γλώσσα.
     Ο Παυσανίας στα «Φωκικά» μας αναφέρει ότι στην Δαυλίδα τελέστηκε το «ιερό γεύμα». Εκεί το χελιδόνι δεν χτίζει φωλιά και δεν  γεννάει τα αυγά του. Οι Φωκείς το  δικαιολογούν πως η Φιλομήλα και ως πουλί ακόμα φοβάται τον Τηρέα και γι΄ αυτό απομακρύνθηκε από την χώρα του.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου