Παρασκευή 18 Ιανουαρίου 2013

ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΣΑΜΟΘΡΑΚΗ - ΚΑΒΕΙΡΟΙ


    Το πανεπιστήμιο της Ατλάντα Emory,  μέσα από την ιστοσελίδα του μας προσφέρει μια ευχάριστη ξενάγηση στην Αρχαία Σαμοθράκη! Οι  πανοραμικές εικόνες και τα υπέροχα γραφικά μας ταξιδεύουν στο ιερό νησί των Καβείρων! 
   Οι Κάβειροι ήταν θεότητες που λατρεύονταν στην Σαμοθράκη. Τους αποκαλούσαν «Μεγάλους Θεούς». Τα ονόματα τους δεν μας είναι γνωστά. Μια διακρισία μόνο του περιηγητή Μνασέα, μας φανέρωσε τα ονόματα τριών Καβείρων: του Αξίερου, του Αξιόκερσα και του Αξιόκερσου. Οι μύστες αυτοί φαίνεται να ταυτίζονται με τη Δήμητρα, την Περσεφόνη και τον Άδη. Έχει αναφερθεί και ένα τέταρτο όνομα του Κάσμιλου που ταυτίζεται με τον Ερμή.

 « ΜΥΟΥΝΤΑΙ ΔΕ ΕΝ ΣΑΜΟΘΡΑΚΗ ΤΟΙΣ ΚΑΒΕΙΡΟΙΣ, ΩΝ ΜΝΑΣΕΑΣ ΦΗΣΙ ΚΑΙ ΤΑ ΟΝΟΜΑΤΑ. ΤΕΣΣΑΡΕΣ Δ’ΕΙΣΙ ΤΟΝ ΑΡΙΘΜΟΝ, ΑΞΙΕΡΟΣ, ΑΞΙΟΚΕΡΣΑ, ΑΞΙΕΡΟΣ ΜΕΝ ΕΣΤΙ Η ΔΗΜΗΤΗΡ, ΑΞΙΟΚΕΡΣΑ ΔΕ ΠΕΡΣΕΦΟΝΗ, ΑΞΙΟΚΕΡΣΟΣ ΔΕ Ο ΑΔΗΣ, Ο ΔΕ ΠΡΟΣΤΙΘΕΜΕΝΟΣ ΤΕΤΑΡΤΟΣ, ΚΑΣΜΙΛΟΣ Ο ΕΡΜΗΣ ΕΣΤΙΝ, ΩΣ ΙΣΤΟΡΕΙ Ο ΔΙΟΝΥΣΟΔΩΡΟΣ ».

     Ο Φερεκύδης και ο Ηρόδοτος μας μαρτυρούν πως ήταν γιοί του Ηφαίστου, ο Φερεκύδης μάλιστα αναφέρει την Καβειρώ ως μητέρα τους, η οποία ήταν κόρη του Πρωτέα. Από την καταγωγή τους αντιλαμβανόμαστε πως έχουν σχέση τόσο με την θάλασσα, όσο και με την φωτιά την ηφαιστειακή. Η ετυμολογία της λέξης άλλωστε προέρχεται από το «καίειν».
     Η ιδέα της κρυμμένης φωτιάς κάτω από τον φλοιό της γης, όπου τα μέταλλα ξεφεύγουν από τα μάτια των ανθρώπων έδωσαν στην λατρεία των Καβείρων έναν χαρακτήρα μυστηριακό. Θεωρήθηκαν από τους κατοίκους του νησιού σαν αυτόχθονες και οι πρώτοι που ασχολήθηκαν με την κατεργασία των μετάλλων. Είναι οι θεότητες που εκπροσωπούν την κοσμική δύναμη και γι 'αυτον τον λόγο κατατάσσονται στην ίδια τάξη θεοτήτων με τους Κουρήτες , Κορύβαντες και τους Τελχίνες. 
     Η λατρεία τους εισήχθη στην κυρίως Ελλάδα από τους Πελασγούς, όπως μας μαρτυρεί ο Ηρόδοτος: «Τα Καβείρων όργια τα Σαμοθρήϊκες επιτελέουσι παραλαβόντες παρά Πελασγών» (11, 51). Φήμη δεν απέκτησαν στα αρχαία χρόνια όπως θα περίμενε κανείς, αλλά στα Αλεξανδρινά και τα Ρωμαϊκά. 
   Σε αυτά μυήθηκαν μεγάλες προσωπικότητες. Μεταξύ των μυηθέντων ήταν εκτός από τον Ορφέα, οι: Ηρακλής, Ιάσων, Κάστωρ και Πολυδεύκης, Θησεύς, Κάδμος, στρατηγοί των Τρωϊκών (Αγαμέμνων, Οδυσσεύς), Φίλιππος Β΄, Ολυμπιάς, Ηρόδοτος, Λύσανδρος, Αθηναίοι ναύαρχοι, Μακεδόνες βασιλείς, Πτολεμαίος, Βοκώνιος, ο Μέγας Αλέξανδρος και άλλοι.  
     Πρέπει να αναφέρουμε πως η μύηση στα Καβείρια ήταν προσιτή σε όλους ανεξαρτήτως εθνικότητος, φύλου, καθώς επίσης σε ελεύθερους και δούλους.
     Από την ιθυφαλλική στάση των δυο Καβείρων και γενικότερα από τις τελετουργίες και τα σύμβολα της λατρείας του ιερού, αντιλαμβανόμαστε ότι τα μυστήρια είχαν αντικείμενο έκφρασης ορισμένων κοσμογονικών ιδεών. Ίσως στα Μυστήρια να γινόταν διδασκαλία της γενεαλογίας των Καβείρων. Η επίκληση που γινόταν προς τον  Ουρανό και την Γαία ως Θεοί – Τιτάνες της δημιουργίας, μας κάνει να πιστεύουμε ότι η μύηση εστιαζόταν κυρίως στα περί γενέσεως. 


    

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου